Przejście do sekcji:
Jesień w Łowickiem
Miasto Łowicz
Miasto nad Bzurą, stolica powiatu i diecezji łowickiej, ważny węzeł komunikacyjny. Pierwsza wzmianka o Łowiczu pochodzi z 1136 r., prawa miejskie przed 1289 r. Niegdyś własność arcybiskupów gnieźnieńskich, których mecenat przysporzył miastu wiele cennych obiektów architektonicznych zachowanych do naszych czasów. Miasto kojarzone jest z kulturą ludową Księżaków. Wciąż żywy folklor można tu zobaczyć podczas licznych imprez z udziałem miejscowych twórców i zespołów ludowych, a przede wszystkim w czasie słynnej, barwnej procesji Bożego Ciała. Na szczególną uwagę turystów zasługują: barokowa bazylika katedralna, klasycystyczny ratusz oraz Muzeum w Łowiczu, mieszczące się w dawnym gmachu pomisjonarskim. Warto również zobaczyć pozostałe obiekty sakralne, a także unikalny Nowy Rynek w kształcie trójkąta.
1. Bazylika Katedralna pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja, sięgająca swymi początkami XII w. Na początku XV stulecia kościół został podniesiony do rangi kolegiaty. W 1992 r. papież Jan Paweł II podniósł kolegiatę do rangi katedry, a podczas wizyty papieskiej w 1999 r. kościół otrzymał tytuł Bazyliki Mniejszej. Wnętrze o charakterze renesansowo-barokowym. Podziemia kościoła są miejscem wiecznego spoczynku dwunastu prymasów Polski.
Świątynia posiada 5 kaplic prymasowskich o wielkiej wartości architektonicznej:
- kaplica Jana Lipskiego wg proj. J. Fontany, polichromie A. Swacha;
- kaplica Adama Komorowskiego: krucyfiks z XVII w., nagrobek prymasa przypisywany J. Ch. Redlerowi;
- kaplica Jakuba Uchańskiego wg proj. J. Michałowicza z Urzędowa z ołtarzem św. Wiktorii patronki Łowicza, nagrobek prymasa - ostatnie dzieło architekta zmarłego w Łowiczu ok. 1583 r.
- kaplica Jana Wężyka ze sklepieniem w typie lubelskim oraz ołtarzami św. Jana Nepomucena i św. Anny;
- kaplica Jana Tarnowskiego z renesansowym nagrobkiem jego ojca oraz rzeźbami ołtarzowymi autorstwa W. van den Blocka.
W prezbiterium: ołtarz główny z obrazem Wniebowzięcia NMP z XVIII w., pomnik prymasa Henryka Firleja dłuta A. Van den Blocka, pomnik prymasów Andrzeja i Wacława Leszczyńskich oraz pomnik pierwszego tu pochowanego prymasa Jana Przerębskiego dłuta H. Canevasiego z 1562 r. Obok kościoła znajduje się pomnik Synom Ziemi Łowickiej, Bojownikom o Niepodległość z 1927 r. oraz pomnik Papieża Jana Pawła II, odsłonięty w 2000 r. Nieco dalej, od strony północnej, brama „Prymasowska” z 1. poł. XVII w.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Bazyliki Katedralnej pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja
2. Klasycystyczny ratusz wzniesiony w 1828 r. wg proj. B. Witkowskiego. Na pierwszym piętrze reprezentacyjna sala „Radziecka” wywodząca swą nazwę od zasiadających w niej rajców miejskich, zdobiona malowidłami J. Lamparskiego, przedstawiającymi portrety: Henryka Sienkiewicza, Jana Łaskiego, Stanisława Staszica i króla Kazimierza Wielkiego oraz dawnymi herbami województw i ziem Królestwa Polskiego. Obecnie siedziba Urzędu Miejskiego w Łowiczu.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Urzędu Miejskiego
3. Kościół oo. Pijarów, barokowy z monumentalną fasadą, z fundacji Jana Sadowskiego – kasztelana gostyńskiego, Wojciecha Zimnego – chłopa z Bobrownik i innych. Zakon sprowadzony w 1668 r. prowadził w mieście kolegium, bogatą bibliotekę oraz drukarnię. Podczas pierwszej wojny światowej kościół pełnił funkcję szpitala jenieckiego i magazynów wojskowych . Pijarzy powrócili do Łowicza w 1958 r., obecnie prowadzą Szkołę Podstawową oraz Ponadpodstawową.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Kościoła Pijarów pw. Matki Bożej Łaskawej i św. Wojciecha
4. Muzeum w Łowiczu - gmach pomisjonarski wzniesiony w latach 1689-1730 wg projektu Tylmana z Gameren, z fundacji prymasa Michała Hieronima Radziejowskiego, obecnie siedziba Muzeum w Łowiczu. Stałe ekspozycje: historyczna i etnograficzna przybliżają historie Ziemi Łowickiej oraz kulturę Księżaków, natomiast w dawnej kaplicy św. Karola Boromeusza mieści się stała ekspozycja Sztuka Polskiego Baroku. Sklepienie kaplicy zdobią freski autorstwa Michała Anioła Palloniego. Przy muzeum usytuowany niewielki skansen z dwiema zagrodami wiejskimi i wozownią.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Muzeum w Łowiczu
5. Zespół romantyczny gen. Klickiego w zniesiony wg proj. K. Krauze na początku XIX w. W skład zespołu wchodzą: baszta obronna, pałacyk, kaplica i domek dozorcy. Gen. Stanisław Klicki herbu Prus uczestniczył w walkach o niepodległość, był dowódcą dywizji strzelców konnych w czasach Królestwa Polskiego. Za swe zasługi od Napoleona Bonaparte otrzymał tytuł barona Cesarstwa Francuzów. Obecnie w pałacyku mieści się Galeria Malarstwa Współczesnego im. Zofii i Romana Artymowskich oraz izba pamiątek po gen. Stanisławie Klickim.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Baszty Klickiego
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Pałacyku Klickiego
6. Kościół parafialny pw. św. Ducha wzniesiony na pocz. XV w. z fundacji abpa Mikołaja Kurowskiego, w stylu gotyckim, nietynkowany, wielokrotnie przebudowywany. Świątynia stanowi najstarszy zabytek sakralny miasta. Kościół uległ wielokrotnie znacznemu zniszczeniu, m.in. w czasie pożaru w 1753 r.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Kościoła parafialnego pw. św. Ducha
7. Starostwo Powiatowe w Łowiczu. Klasycystyczny gmach z początku XIX w., dawne Progimnazjum i Gimnazjum Żeńskie do 1918 r.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Starostwa Powiatowego w Łowiczu
8. Późnorenesansowy kościół św. Leonarda (akademicki). Po pożarze pierwotnego kościoła, odbudowany ok. 1642 r. przez aptekarza i medyka Andrzeja Kazimierza Cebrowskiego. Obok istniał niegdyś szpital oraz instytut św. Leonarda opiekujący się chłopcami z ubogich rodzin. W 1780 r. przy kościele powstał cmentarz grzebalny, pierwszy w Rzeczypospolitej leżący poza granicami miasta.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Kościoła Rzymskokatolickiego pw. Św. Leonarda
9. Nowy Rynek posiada unikalny kształt trójkąta równobocznego, zabudowę stanowią kamieniczki z XVII w. Niegdyś w centrum rynku znajdował się późnogotycki ratusz z pięciokondygnacyjną wieżą, wzniesiony w 1539 r., który runął po blisko stu latach podczas silnej wichury. Plac pełnił przez wieki funkcję targowiska miejskiego. Poważnie zniszczony podczas obu wojen światowych. W okresie okupacji hitlerowskiej część rynku włączono do terenu getta żydowskiego. Od strony północnej kamień z tablicą upamiętniającą miejsce stracenia powstańców z 1863 r.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Nowy Rynek
10. Barokowy kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Elżbiety oraz klasztor ss. Bernardynek wzniesione ok. 1650 r. wg proj T. Poncino, z fundacji Marcina Sadowskiego. We wnętrzu ołtarze z XVII i XVIII w. oraz wczesnobarokowa ambona z poł. XVII w. Obok w parku pomnik powstańca Artura Zawiszy Czarnego rodem z Soboty.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Kościoła Bernardynek pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Elżbiety
11. Kościół mariawicki z 1910 r. wzniesiony w stylu neogotyckim wg proj. J. Zaze. W wnętrzu wyposażenie z przełomu XIX i XX w. Obok w pasażu pomnik Władysława Grabskiego.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów pw. Przenajświętszego Sakramentu
12. Dawny kościół i klasztor oo. Dominikanów, obecnie siedziba Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 w Łowiczu im. 10 Pułku Piechoty. Zabudowania klasztorne z początku XV w., przejęte przez władze zaborcze na pocz. XIX w., przebudowane na cele wojskowe. W czasach II Rzeczpospolitej koszary 10 Pułku Piechoty. Obok szkoły pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Dawnego kościoła i klasztoru oo. Dominikanów
13. Ruiny zamku prymasowskiego. Zamek wzniesiony po 1355 r. przez abpa Jarosława Bogorię Skotnickiego w miejscu pierwotnego grodu strzegącego przeprawy przez Bzurę. Wielokrotnie przebudowywany, należał do najpiękniejszych rezydencji obronnych w Rzeczypospolitej. Został częściowo zniszczony podczas potopu szwedzkiego, a potem przez Prusaków. W murach warowni mieściła się manufaktura płótna, co przyczyniło się do zrujnowania budowli. Wiele detali architektonicznych i fragmentów kamieniarki zachowało się w parku arkadyjskim, wzniesionym przez Helenę Radziwiłłową oraz budowlach gen. Klickiego.
[obiekt mapy] Mapa dojazdu do Ruin zamku prymasowskiego